 |
Uwagi dla użytkowników rosyjskich i ukraińskich. |  |
Pisanie tekstu po rosyjsku (ukraińsku) możliwe jest na kilka sposobów:
-
Wybór języka rosyjskiego jako domyślnego
języka programu poprzez
Edytuj →Ustawienia →Język →Rosyjski . Jeśli TeXmacs startuje z rosyjskimi menu, to znaczy że zostało to ustawione automatycznie na podstawie konfiguracji systemu. -
Wybór języka rosyjskiego dla całego dokumentu
poprzez
Dokument →Język →Rosyjski . -
Wybór języka rosyjskiego dla fragmentu tekstu
używając
Format →Język →Rosyjski .
Jeśli serwer X używa rozszerzenia xkb i jest ustawiony do przełączania pomiędzy łacińskim i rosyjskim trybem klawiatury, to nie trzeba nic więcej robić. Po prostu przełączyć klawiaturę na rosyjską i pisać. Całe potrzebne oprogramowanie jest włączone w współczesne dystrybucje Linuxa, a rozszerzenie xkb jest włączone domyślnie w XF86Config. Przy rozszerzeniu xkb, symbole klawiszy są 2-bajtowe i rosyjskie litery są w 0x6??
ru basic grp:shift_toggle
To oznacza iż tryb klawiatury jest zmieniany przez l-shift r-shift. Inne popularne metody to control shift lub control alternate, w /usr/X11R6/lib/X11/xkb/ można znaleźć szczegóły. To zalecana konfiguracja klawiatury dla współczesnych systemów linuxowych, jeśli planowane jest częste korzystanie z cyrylicy.
W starszych systemach xkb jest często wyłączone. kody klawiszy są 1-bajtowe i konfigurowane przez xmodmap. Gdy X startują, uruchamiane jest polecenie ustawiające klawiaturę, przeważnie na podstawie pliku użytkownika ~/.Xmodmap, jeśli on istnieje. Można ustawić klawisz zmieniający tryb i użyć 1-bitowego kodowania cyrylicy (takiego jak koi8-r) w trybie rosyjskim. Jednak prościej jest zainstalować pakiet xruskb, i po prostu uruchomić
xrus jcuken-koi8
na początku sesji X. To ustawi układ jcuken (zobacz
poniżej) i kodowanie koi8-r dla klawiatury w trybie rosyjskim.
Jeśli tak będzie ustawiona, to należy
wybrać
Jest możliwe korzystanie z kodowania Windows cp1251 zamiast koi8-r, jednak to jest rzadko stosowane w UNIX. Jeśli stosuje się xrus jcuken-cp1251, należy wybrać cp1251 zamiast koi8-r.
Wszystkie metody opisane powyżej wymagają pewnych działań do „zrusyfikowania” klawiatury. to nie jest trudne, zalecana jest lektura Cyrillic-HOWTO, lub jego aktualnej wersji
http://www.inp.nsk.su/~baldin/Cyrillic-HOWTO-russian/Cyrillic-HOWTO-russian.html
Dodatkowo powyższe metody wpływają na wszystkie programy w X: edytory tekstowe, terminale, TeXmacs itp.
Jeśli wprowadzanie cyrylicy ma miejsce rzadko, prawidłowe ustawienie klawiatury może być większym problemem niż jest to warte. TeXmacs ma metody pisania cyrylicą, które nie wymagają wcześniejszej pracy. Oczywiście te metody działają wyłącznie w TeXmacs, bez wpływu na inne proramy.
Najprostszą metodą pisania cyrylicą na
standardowej klawiaturze, bez programowego wsparcia, jest wybranie
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeśli potrzeba uzyskać, np. „ñõ” a nie „ø”, to należy wpisać s / h. Oczywiście, wybór „optymalnego” odwzorowania łacińskich liter na cyrylicę nie jest jedyny. Można zbadać odwzorowanie dostarczone przez TeXmacs i nadpisać je poprzez ~/.TeXmacs/progs/my-init-texmacs.scm.
Wybór jcuken zamiast translit daje „oficjalny” układ rosyjskiej maszyny do pisania. Nazwany jest tak ponieważ klawisze „qwerty” dają „éöóêåí”. Ta metoda wprowadzania jest bardzo użyteczna jeśli klawiatura ma dodatkowe podpisy na klawiszach (wyprodukowana w Rosji, lub z ręcznie dodanymi naklejkami).
Jeśli na klawiaturze nie ma podpisów cyrylicą wygodniejszy może być układ yawerty, gdzie klawisze „qwerty” dają „ßâåðòû”. Każdy znak łaciński jest przekształcany w „podobny” rosyjski; niektóre dodatkowe litery rosyjskie są uzyskiwane poprzez shift-cyfra. TeXmacs używa trochę zmodyfikowanego układu yawerty, ponieważ nie używa dla niego klawiszy $, £, \, które są ważne dla TeXmacs. Odpowiadające znaki rosyjskie są tworzone przez kombinacje shift-cyfra